W sytuacjach stresowych bardzo pomocna np. dla dzieci byłaby obecność rodziców, która w współczesnych czasach niestety jest niepełna (w wyniku separacji lub rozwodu albo śmierci jednego z rodziców). Dzieci często pozostawiane bez opieki w wielu przypadkach sięgają po narkotyki, palą, piją lub zaczynają przedwcześnie życie seksualne. Mają też więcej problemów w szkole. Poza tym są pozostawione wobec obowiązku stworzenia własnych zasad opartych nie na wartościach rodzicielskich, a standardach otoczenia.
Stresy pozytywne, nawet jeśli nie zagrażają ani nie przerażają, są równie niebezpieczne jak te negatywne. Wynikają ze zbyt silnych pobudzeń, nadmiernej aktywności czy realizowania trudnych wyzwań. Czasem wydaje nam się, że takie pozytywne stresy motywują nas, ale właśnie tego typu niszczą organizm człowieka najbardziej.
Hormonem stresu jest adrenalina, która jest produkowana przez gruczoły dokrewne. Zwiększa poziom cholesterolu we krwi i zmniejsza zdolność do usuwania go. Zwiększa tendencje do powstawania skrzepów krwi oraz utrzymuje ciśnienie krwi na wysokim poziomie. Adrenalina uzależnia podobnie jak narkotyki, alkohol itp. Organizm przyzwyczaja się do jego wysokiego poziomu, co staje się po jakimś czasie normą.
Do objawów stresu zalicza się:
- bóle głowy
- niepokój
- paniczny lęk
- zawroty głowy
- zimne ręce
- dolegliwości żołądka
- depresja
- apatia
- wybuchy gniewu
- zanik apetytu
- poirytowanie
- kłopoty ze snem
- większa podatność na choroby
- zgrzytanie zębami
Jeśli nie dokucza nam stres, to można się przed nim uodpornić, kładąc się spać o regularnych porach, relaksując się, wzmacniając poczucie własnej wartości czy uczeniem się zdrowego mówienia do siebie itp.
Do emocjonalnych symptomów stresu należą:
- poczucie nieszczęścia
- przygnębienie
- narzekanie na innych
- krytykowanie innych osób
- depresja
- porównania siebie do innych, postrzegając ich jako bardziej wartościowych
- wrogi stosunek do innych
- frustracje
- gniew
- niepokój
- rozładowanie emocjonalne, niszcząc przedmioty
- napady złego nastroju
- przesadne zamartwianie się
W czasie zagrożenia pojawia się system obronny organizmu, który można podzielić na:
- system aktywacyjny (przygotowanie do działania)
- system alarmowy (ostrzega przed bezpośrednim zagrożeniem)
- system regeneracyjny (odpoczynek, powrót do normalnego stanu i regeneracja)
Najbardziej skutecznymi metodami walki ze stresem są:
- rozmowy z rodzicami, rodzeństwem, bliskimi
- myślenie o problemie i sposobach rozwiązania ich
- pozwolenie na uwolnienie emocji podczas odczuwania stresu
- pracowanie
- zajmowanie się zainteresowaniami
- planowanie
- nie martwienie się
- patrzenie realnie na świat
- pójście do psychologa
Najmniej mogą pomóc agresja - wrzaski, przeklinanie, obrażanie; okazywanie na siłę emocji - płacz, ataki złości, żal, marudzenie; czynności takie jak: obgryzanie paznokci, żucie gumy, niszczenie przedmiotów, przejadanie się itp.
